Τρίτη 21 Απριλίου 2015

Η οικονομική κρίση έπληξε και την οδική ασφάλεια

Η οικονομική κρίση που έπληξε τα τελευταία χρόνια τη χώρα μας άφησε εμφανή σημάδια εγκατάλειψης στις υποδομές και κυρίως στο οδικό δίκτυο και τη συντήρηση του επαρχιακού δικτύου, αλλά και του «δευτερεύοντος» και «τριτεύοντος» εθνικού δικτύου (ήσσονος σημασίας δρόμοι).
Η δραματική μείωση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) τα τελευταία χρόνια (από 859 εκατ. ευρώ το 2010 σε 481 εκατ. ευρώ το 2014) έφερε τα πάνω κάτω στις υποδομές και κυρίως στις οδικές υποδομές. Επρεπε ομολογουμένως, να γίνει μια διαφορετική διαχείριση στα κεφάλαια, με αποτέλεσμα να μη δίνεται η ίδια βαρύτητα σε όλα τα έργα.
Οι αλλαγές στον σχεδιασμό και η επανεκκίνηση των έργων στους αυτοκινητόδρομους είχαν ως αποτέλεσμα να μείνουν πίσω τα μικρά και μεσαία έργα, καθώς και η συντήρηση των δρόμων. Με άλλα λόγια, τα μεγάλα έργα «έφαγαν» τα μικρά.
Απογοητευτική η εικόνα του οδικού δικτύου
Η συρρίκνωση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων δεν ήταν όμως η μόνη αιτία των περιορισμένων πόρων. Σημαντικό μέρος της κυκλοφορίας που κάλυπταν οι αυτοκινητόδρομοι εξυπηρετείται πλέον από εθνικές και επαρχιακές οδούς καθώς και από παράδρομους των αυτοκινητόδρομων λόγω αδυναμίας ή απροθυμίας καταβολής των διοδίων, πράγμα το οποίο συνέβαλε στη δραματική μείωση των εσόδων που προορίζονταν για συντήρηση αφενός, αλλά και στη μεγάλη φθορά στο οδόστρωμα συνολικά στο επαρχιακό οδικό δίκτυο.
Κατά συνέπεια, η μη περιοδική συντήρηση έχει ως αποτέλεσμα ρηγματώσεις, καθιζήσεις, επιφανειακή αποσάθρωση, ενώ σχηματίζονται λακκούβες μεγάλου μεγέθους που αποκαθίστανται με καθυστέρηση ακόμη και τριών μηνών εξαιτίας της έλλειψης υλικών. Επιπλέον, στο μεγαλύτερο μέρος του οδικού δικτύου, η σήμανση και φωτισμός κυρίως στο παράπλευρο και επαρχιακό οδικό δίκτυο είναι ανύπαρκτα.
Η εικόνα του οδικού δικτύου και ιδιαίτερα του δευτερεύοντος και τριτεύοντος οδικού δικτύου είναι απογοητευτική. Ατελείς υποδομές για την αντιπλημμυρική προστασία και τη διαχείριση των λυμάτων, ημικατεστραμμένα στηθαία ασφαλείας που αποτελούν επικίνδυνα στοιχεία-εμπόδια, ελλιπής κατακόρυφη σήμανση που δεν ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες της κυκλοφορίας και πλήθος πινακίδων σε πολύ κακή κατάσταση με οριζόντια διαγράμμιση σχεδόν στο σύνολό της κατεστραμμένη, να συνθέτουν το σκηνικό της εγκατάλειψης.
Αρνητικός παράγοντας η αποδυνάμωση των υπηρεσιών
Ολα αυτά έχουν τη χειρότερη επίπτωση, όσον αφορά την οδική ασφάλεια, όπου αν μη τι άλλο, επιτείνουν τη δραματική μείωση του επιπέδου της οδικής ασφάλειας και αυξάνουν τη πιθανότητα πρόκλησης ατυχημάτων και δυστυχημάτων.
Πέραν της μείωσης των πόρων, για τη σημερινή κατάσταση ευθύνεται και η αποδυνάμωση υπηρεσιών. Από το 2011 μέχρι σήμερα οι περικοπές στο σύνολο των κεντρικών αυτοτελών πόρων που καταβάλλονται στις περιφέρειες έχουν φθάσει το 65%, κυρίως λόγω της μείωσης των εσόδων αλλά και των περικοπών που προκύπτουν από τη δημοσιονομική προσαρμογή.
Το 2011 οι περιφέρειες έλαβαν από τον κρατικό προϋπολογισμό 95.310.397 ευρώ, το 2012 πήραν 13.204.722 ευρώ, ενώ το 2013 και το 2014 τα ποσά αυτά εκμηδενίστηκαν. Οι 13 περιφέρειες της χώρας έχουν στην αρμοδιότητά τους τη συντήρηση του εθνικού και επαρχιακού δικτύου, συνολικά 43.314,27 χιλιόμετρα, καθώς και τη συντήρηση και επισκευή αντιπλημμυρικών και άλλων απαραίτητων έργων.
Την ίδια στιγμή η μείωση προσωπικού και πόρων είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση της αποτελεσματικότητας των υπηρεσιών που ασχολούνται με τη συντήρηση και κατασκευή έργων υποδομών.
Αυτό που χρειάζεται σήμερα είναι σωστός προγραμματισμός και σχεδιασμός, έτσι ώστε να αξιοποιηθεί σωστά και το τελευταίο ευρώ. Σε πρώτη φάση να προχωρήσουν χωρίς καθυστερήσεις όλα τα μεγάλα οδικά έργα που βρίσκονται στην πιο κρίσιμη, κατασκευαστικά, φάση τους και παράλληλα να προχωρήσει η συντήρηση του επαρχιακού οδικού δικτύου άμεσα.
Το «πάγωμα» των έργων μετά τις τελευταίες ατυχείς εξαγγελίες έχει ήδη επιφέρει μεγάλη ζημιά. Εάν η κυβέρνηση παραμείνει εγκλωβισμένη σε ανεδαφικές προεκλογικές εξαγγελίες, χωρίς να αξιολογεί τα πραγματικά δεδομένα, θα βρεθεί πολύ σύντομα προ δυσμενέστατων και μη αναστρέψιμων εκπλήξεων.

Γιγαντώνεται το εμπόριο, αλλά μειώνεται ο αριθμός των λιμένων διαμετακόμισης

Ισχυρές είναι οι προκλήσεις του Πειραιά στον τομέα των εμπορευματοκιβωτίων, στην προσπάθειά του να υποσκελίσει ανταγωνιστικά λιμάνια στη διαδρομή, κυρίως, Ασίας – Ευρώπης.   
Ειδικότερα, στον τομέα των εμπορευματοκιβωτίων εκτιμάται, από τους Clarksons, ότι η διακίνηση κατέγραψε, το 2014, αύξηση κατά 6%, ενώ αύξηση αναμένεται και το 2015 και μάλιστα, με μεγαλύτερο ρυθμό.
Η κύρια διαδρομή Ασίας – Ευρώπης κατέγραψε πέρσι αύξηση κατά 7,7%. Η εν λόγω αύξηση βρέθηκε σε ισορροπία, σε σχέση με την προσφορά χωρητικότητας που κατέγραψε άνοδο 6,4%. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με τη πρακτική χαμηλών ταχυτήτων, που έχει υιοθετήσει η αγορά, συνέβαλε στη μικρή βελτίωση των ναύλων. 

Ωστόσο, κάθε λιμάνι αντιμετωπίζει πλέον πρόσθετες προκλήσεις, εξαιτίας της αύξησης των συνεργασιών – συμμαχιών των ναυτιλιακών Liners. Ήδη, μετά την ακύρωση της συμμαχίας P3 (Maersk, MSC, CMA CGM), οι νέες συμμαχίες 2Μ (Maersk, MSC) και η Ocean Three (China Shipping, UASC, CMA CGM) ξεκίνησαν κοινά δρομολόγια.
Θα μειωθεί ο αριθμός των λιμένων διαμετακόμισης
Η πρακτική αυτή, που παρόλο που δεν είναι καινοφανής στην αγορά, έχει οδηγήσει στο περιορισμό των δυνητικών πελατών για τα λιμάνια, θέτοντας νέες προκλήσεις και επιβάλλει τροποποίηση των τακτικών των λιμενικών διαχειριστών, καθώς εκτιμάται ότι θα μειωθεί ο αριθμός των λιμένων διαμετακόμισης ανά περιοχή.
Ταυτόχρονα, με την ανωτέρω εξέλιξη που περιορίζει τον αριθμό των πελατών για τα τερματικά, η αύξηση των παραδόσεων πλοίων μεγάλης χωρητικότητας (άνω των 10.000 TEU) δημιουργεί πίεση στις λιμενικές αρχές για νέες επενδύσεις σε εξοπλισμό και υποδομές, εν μέσω αυξημένου ανταγωνισμού και μεγάλου ρίσκου.
Στο πλαίσιο αυτό, η πρόσφατη σιδηροδρομική σύνδεση του λιμένα Πειραιά, αλλά και η συμφωνία μεταξύ ΟΛΠ και ΣΕΠ – που πρόσφατα έλαβε έγκριση από τη Βουλή (Δεκέμβριος 2014) – για περαιτέρω επενδύσεις, εκτιμάται ότι θα προσδώσει, συνολικά στον Πειραιά, ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.
Ταυτόχρονα, όμως θα θέσει νέες προκλήσεις στον προβλήτα Ι, που βρίσκεται υπό τη διαχείριση του ΟΛΠ. O προβλήτας Ι του ΟΛΠ, το 2014, διακίνησε 598.255 TEU καταγράφοντας μείωση 7,1%, μετά από τέσσερις συνεχείς χρονιές αύξησης.
Εκτιμάται ότι, στο νέο πλαίσιο λειτουργίας της αγοράς (συμμαχίες εταιρειών/πελατών, αύξηση δυναμικότητας ΣΕΠ, λιμενικός και ενδολιμενικός ανταγωνισμός), δεν αναμένεται σημαντική αύξηση διακίνησης. Παρόλα αυτά, λαμβάνοντας υπόψη και τη διακίνηση της ΣΕΠ ΑΕ (Cosco), το λιμάνι του Πειραιά κατέγραψε σημαντική αύξηση, φτάνοντας συνολικά τα 3.585.155 TEU.
To 2014, o Πειραιάς έφτασε στην 8η θέση των λιμένων της Ευρώπης στα εμπορευματοκιβώτια και στόχος είναι, το 2015, να αναρριχηθεί στην 7η. 

Συνολικές προβολές σελίδας