* Άρθρο των Δημήτρη Φωλίνα και Δημήτρη Αηδόνη, Τμήμα Τυποποίησης και Διακίνησης Προϊόντων - Logistics, ΑΤΕΙ Θεσσαλονίκης
Η παγκόσμια οικονομική κρίση έχει επηρεάσει όλες τις οικονομίες, μικρές και μεγάλες. Η βασικότερη επίπτωση της οικονομικής ύφεσης αναφέρεται στη μείωση της (καταναλωτικής) ζήτησης. Έχει αποδειχτεί από παλαιότερες έρευνες ότι κάθε φορά που το παγκόσμιο Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (Α.Ε.Π. / G.D.P.) υποχωρεί κατά μία μονάδα, το παγκόσμιο εμπόριο υποχωρεί ισόποσα. Τα τελευταία χρόνια η τιμή του GDP έπεσε 2 μονάδες, οδηγώντας σε μείωση της ζήτησης σε παγκόσμια βάση. Η μείωση αυτή οδηγεί αυτόματα σε μείωση της ποσότητας των προϊόντων που παράγονται, μεταφέρονται, αποθηκεύονται, διακινούνται και παρακολουθούνται. Συνεπώς η μείωση της ζήτησης οδηγεί αυτόματα σε μείωση του όγκου εργασίας που σχετίζεται με τις κύριες λειτουργίες logistics. Σε μερικές περιπτώσεις τα αποτελέσματα είναι περισσότερο έντονα, όπως για παράδειγμα η διατήρηση υψηλών αποθεμάτων που βασίζεται στην υπερκατανάλωση.
Στη χώρα μας η οικονομική κρίση ελάττωσε δραστικά τη ζήτηση για προϊόντα / υπηρεσίες. Τα τελευταία χρόνια οι παραγγελίες συνεχώς μειώνονται, χιλιάδες αναθέσεις για μεταφορές με όλα τα μεταφορικά μέσα ακυρώνονται, ενώ μεγάλος αριθμός εταιρειών του κλάδου έχει σταματήσει τη λειτουργία του ή έχει συγχωνευτεί από τους μεγάλους «παίχτες» του χώρου. Ταυτόχρονα, όμως, η αποτελεσματική διοίκηση της εφοδιαστικής αλυσίδας αποτελεί ίσως το σημαντικότερο όπλο επιβίωσης από το οικονομικό «τσουνάμι». Οι επιχειρήσεις σήμερα διαβλέπουν στη διοίκηση logistics και εφοδιαστικής αλυσίδας το εργαλείο μείωσης του λειτουργικού τους κόστους και δημιουργίας ανταγωνιστικών δικτύων ικανών να αντιμετωπίσουν τις μεγάλες προκλήσεις και προβλήματα που δημιούργησε η οικονομική κρίση.
Στο άρθρο αυτό εξετάζεται το πρώτο μέρος της παράδοξης με την πρώτη ματιά παραπάνω σχέσης. Συγκεκριμένα καταγράφεται η επίδραση της οικονομικής κρίσης στον κλάδο των εταιρειών Third Party Logistics (3PL’s) στην Ελλάδα. Παρουσιάζονται από ποιοτικής πλευράς τα αποτελέσματα έρευνας που υλοποίησε πρόσφατα το ακαδημαϊκό προσωπικό και οι φοιτητές του Τμήματος Logistics του ΑΤΕΙ Θεσσαλονίκης με τη χρήση ερωτηματολογίων προς τα στελέχη των εταιρειών αυτών. Τα συνολικά αποτελέσματα παρουσιάστηκαν στο 2ο Διεθνές Συνέδριο Εφοδιαστικής που πραγματοποίησε το Τμήμα σε συνεργασία με το Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης τον Οκτώβριο στην Κατερίνη.
Κύρια συμπεράσματαu
Τα κύρια αποτελέσματα της έρευνας συνοψίζονται στα παρακάτω:
* Τα στελέχη των εταιρειών του κλάδου δεν είναι αισιόδοξα για το μέλλον. Εκτιμούν ότι ο κλάδος τους θα συρρικνωθεί σημαντικά τα επόμενα πέντε χρόνια, ενώ ταυτόχρονα θα αυξηθεί ο ανταγωνισμός μεταξύ τους. Επιπρόσθετα, η δυσκολία δανειοδότησης και γενικά η αδυναμία εύρεσης και άντλησης κεφαλαίων θα οδηγήσει σε κλείσιμο πολλών μικρομεσαίων επιχειρήσεων, δημιουργώντας (ή περιορίζοντας) ευκαιρίες για τις μεγαλύτερες και πιο εύρωστες 3PL εταιρείες.
* Τα στελέχη των εταιρειών 3PL’s είναι αυστηρότερα στην επιλογή και διατήρηση των πελατών (αναθετών) τους. Αυτό απλά σημαίνει ότι επιδιώκουν τη συνεργασία με αξιόπιστους πελάτες που έχουν τη δυνατότητα (ρευστότητα) να ικανοποιήσουν τις οικονομικές οφειλές προς αυτούς. Το φαινόμενο αυτό παρουσιάζεται εντονότερα στις συνεργασίες των προμηθευτών με τους προμηθευτές τους, όπου οι παροχείς logistics αναζητούν φθηνότερους προμηθευτές - συνεργάτες, παρακολουθώντας και αξιολογώντας συνεχώς την απόδοσή τους.
* Οι εταιρείες, για να βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητά τους σε μία δυναμική αγορά, προσφέρουν φθηνότερες υπηρεσίες. Οι εταιρείες περιορίζουν τις δραστηριότητες (δίνοντας έμφαση στις κύριες λειτουργίες logistics) και τις επενδύσεις ιδιαίτερα σε υποδομές και τεχνολογικό εξοπλισμό. Στο σύνολό τους έχουν περιορίσει δραστικά το προσωπικό τους, και ιδιαίτερα το εποχιακό.
Σύστημα logistics
Όσον αφορά τις κύριες λειτουργικές περιοχές του συστήματος logistics, τα αποτελέσματα –ανά περιοχή– είναι τα εξής:
* Προμήθειες: Οι δύο μεγαλύτερες επιπτώσεις που εντοπίστηκαν από τα στελέχη είναι η επιθυμία των εταιρειών να έχουν στρατηγικούς προμηθευτές και η έλλειψη φαινομένων κλίμακας. Συνεπώς, η προμηθευτική βάση μειώνεται, η αναζήτηση του καλύτερου προμηθευτή γίνεται με μεγαλύτερη αυστηρότητα και σχολαστικότητα, όπως και η συνεχή παρακολούθηση της χρηματοοικονομικής του κατάστασης, ενώ δημιουργούνται μακροχρόνιες και «πιο στενές» σχέσεις. Πιο στενές σχέσεις που θα επιτρέπουν την από κοινού προσπάθεια σχεδίασης και εισαγωγής νέων προϊόντων και υπηρεσιών στην αγορά και επίσης το διαμοιρασμό του ρίσκου. Επίσης, η τάση ανεύρεσης φθηνών προμηθευτών από την Ασία (Κίνα, Ινδία, Μαλαισία κλπ.) θα παραμείνει ανοδική. Και σε αυτή την περίπτωση, όμως, αναζητούνται τρόποι στενότερης συνεργασίας με τους προμηθευτές των περιοχών αυτών, και φυσικά τρόποι αντιμετώπισης του προβλήματος των μεγάλων αποστάσεων και των χρόνων ανταπόκρισης ανεφοδιασμού. Παράλληλα, αρχίζει να σημειώνεται η λεγόμενη «ανάστροφη παγκοσμιοποίηση», κατά την οποία μεγάλες πολυεθνικές επιχειρήσεις αρχίζουν να μετακινούνται πιο κοντά στις αγορές της δυτικής Ευρώπης, δημιουργώντας αποθηκευτικά κέντρα στις χώρες της ανατολικής Ευρώπης. Αυτό ενισχύεται από το γεγονός ότι παρουσιάζουν ασφαλέστερο οικονομικό περιβάλλον και φυσικά βρίσκονται εγγύτερα στις αγορές με τη μεγαλύτερη ζήτηση, επιτρέποντας την καλύτερη διαχείριση αποθεμάτων που αναλύεται παρακάτω.
* Διαχείριση αποθεμάτων: Η επικράτηση της φιλοσοφίας έλξης στη διαχείριση αποθεμάτων με στόχο τη δραστική μείωση των επιπέδων και του αντίστοιχου κόστους διαχείρισής τους αποτελεί τη σημαντικότερη επίπτωση της οικονομικής ύφεσης. Η παραγωγή και η διαχείριση των αποθεμάτων γίνεται με βάση τον πελάτη και όχι τη διατήρηση αποθεμάτων ασφαλείας. Αυτό ενισχύεται από το γεγονός ότι το δυναμικό και ευμετάβλητο περιβάλλον, καθώς και η παγκοσμιοποιημένη αγορά, δεν επιτρέπουν ένα ασφαλές και αξιόπιστο σχεδιασμό και πρόβλεψη της ζήτησης.
* Αποθήκευση: Με την υιοθέτηση της φιλοσοφίας έλξης, τη δραστική μείωση των αποθεμάτων και της ύπαρξης στενών σχέσεων με τους προμηθευτές που υποστηρίζει πρακτικές just-in-time, είναι λογικό να παρατηρείται αύξηση συχνότητας παραλαβών που οδηγεί στην παραλαβή λιγότερων εμπορευμάτων ανά παραγγελία. Οι εργαζόμενοι της αποθήκης εργάζονται περισσότερες ώρες, με αποτέλεσμα να μειώνεται η παραγωγικότητα της αποθήκης, ιδιαίτερα σε ώρες αιχμής.
Υπάρχουν ευκαιρίες;
Παρ’ όλα αυτά, γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι η ύφεση στο παγκόσμιο οικονομικό περιβάλλον δύναται υπό προϋποθέσεις να δημιουργήσει σημαντικές επιχειρηματικές ευκαιρίες στο μέλλον. Σημαντικό ρόλο στην επίτευξη ενός νέου οικονομικού κύκλου για το παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον μπορούν να διαδραματίσουν οι κλάδοι των logistics και της εφοδιαστικής αλυσίδας, καθώς αποτελούν διαχρονικά μοχλούς ανάπτυξης των τοπικών και των διεθνών αγορών. Για την επιτυχία όμως του παραπάνω στόχου θα πρέπει να αποφευχθούν λάθη και παραλείψεις του παρελθόντος, καθώς επίσης θα πρέπει να γίνει στροφή σε νέες πρακτικές, οι οποίες εξασφαλίζουν τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων που δρουν στους συγκεκριμένους κλάδους.
Πηγή: http://www.logistics-management.gr/news/391
Η παγκόσμια οικονομική κρίση έχει επηρεάσει όλες τις οικονομίες, μικρές και μεγάλες. Η βασικότερη επίπτωση της οικονομικής ύφεσης αναφέρεται στη μείωση της (καταναλωτικής) ζήτησης. Έχει αποδειχτεί από παλαιότερες έρευνες ότι κάθε φορά που το παγκόσμιο Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (Α.Ε.Π. / G.D.P.) υποχωρεί κατά μία μονάδα, το παγκόσμιο εμπόριο υποχωρεί ισόποσα. Τα τελευταία χρόνια η τιμή του GDP έπεσε 2 μονάδες, οδηγώντας σε μείωση της ζήτησης σε παγκόσμια βάση. Η μείωση αυτή οδηγεί αυτόματα σε μείωση της ποσότητας των προϊόντων που παράγονται, μεταφέρονται, αποθηκεύονται, διακινούνται και παρακολουθούνται. Συνεπώς η μείωση της ζήτησης οδηγεί αυτόματα σε μείωση του όγκου εργασίας που σχετίζεται με τις κύριες λειτουργίες logistics. Σε μερικές περιπτώσεις τα αποτελέσματα είναι περισσότερο έντονα, όπως για παράδειγμα η διατήρηση υψηλών αποθεμάτων που βασίζεται στην υπερκατανάλωση.
Στη χώρα μας η οικονομική κρίση ελάττωσε δραστικά τη ζήτηση για προϊόντα / υπηρεσίες. Τα τελευταία χρόνια οι παραγγελίες συνεχώς μειώνονται, χιλιάδες αναθέσεις για μεταφορές με όλα τα μεταφορικά μέσα ακυρώνονται, ενώ μεγάλος αριθμός εταιρειών του κλάδου έχει σταματήσει τη λειτουργία του ή έχει συγχωνευτεί από τους μεγάλους «παίχτες» του χώρου. Ταυτόχρονα, όμως, η αποτελεσματική διοίκηση της εφοδιαστικής αλυσίδας αποτελεί ίσως το σημαντικότερο όπλο επιβίωσης από το οικονομικό «τσουνάμι». Οι επιχειρήσεις σήμερα διαβλέπουν στη διοίκηση logistics και εφοδιαστικής αλυσίδας το εργαλείο μείωσης του λειτουργικού τους κόστους και δημιουργίας ανταγωνιστικών δικτύων ικανών να αντιμετωπίσουν τις μεγάλες προκλήσεις και προβλήματα που δημιούργησε η οικονομική κρίση.
Στο άρθρο αυτό εξετάζεται το πρώτο μέρος της παράδοξης με την πρώτη ματιά παραπάνω σχέσης. Συγκεκριμένα καταγράφεται η επίδραση της οικονομικής κρίσης στον κλάδο των εταιρειών Third Party Logistics (3PL’s) στην Ελλάδα. Παρουσιάζονται από ποιοτικής πλευράς τα αποτελέσματα έρευνας που υλοποίησε πρόσφατα το ακαδημαϊκό προσωπικό και οι φοιτητές του Τμήματος Logistics του ΑΤΕΙ Θεσσαλονίκης με τη χρήση ερωτηματολογίων προς τα στελέχη των εταιρειών αυτών. Τα συνολικά αποτελέσματα παρουσιάστηκαν στο 2ο Διεθνές Συνέδριο Εφοδιαστικής που πραγματοποίησε το Τμήμα σε συνεργασία με το Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης τον Οκτώβριο στην Κατερίνη.
Κύρια συμπεράσματαu
Τα κύρια αποτελέσματα της έρευνας συνοψίζονται στα παρακάτω:
* Τα στελέχη των εταιρειών του κλάδου δεν είναι αισιόδοξα για το μέλλον. Εκτιμούν ότι ο κλάδος τους θα συρρικνωθεί σημαντικά τα επόμενα πέντε χρόνια, ενώ ταυτόχρονα θα αυξηθεί ο ανταγωνισμός μεταξύ τους. Επιπρόσθετα, η δυσκολία δανειοδότησης και γενικά η αδυναμία εύρεσης και άντλησης κεφαλαίων θα οδηγήσει σε κλείσιμο πολλών μικρομεσαίων επιχειρήσεων, δημιουργώντας (ή περιορίζοντας) ευκαιρίες για τις μεγαλύτερες και πιο εύρωστες 3PL εταιρείες.
* Τα στελέχη των εταιρειών 3PL’s είναι αυστηρότερα στην επιλογή και διατήρηση των πελατών (αναθετών) τους. Αυτό απλά σημαίνει ότι επιδιώκουν τη συνεργασία με αξιόπιστους πελάτες που έχουν τη δυνατότητα (ρευστότητα) να ικανοποιήσουν τις οικονομικές οφειλές προς αυτούς. Το φαινόμενο αυτό παρουσιάζεται εντονότερα στις συνεργασίες των προμηθευτών με τους προμηθευτές τους, όπου οι παροχείς logistics αναζητούν φθηνότερους προμηθευτές - συνεργάτες, παρακολουθώντας και αξιολογώντας συνεχώς την απόδοσή τους.
* Οι εταιρείες, για να βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητά τους σε μία δυναμική αγορά, προσφέρουν φθηνότερες υπηρεσίες. Οι εταιρείες περιορίζουν τις δραστηριότητες (δίνοντας έμφαση στις κύριες λειτουργίες logistics) και τις επενδύσεις ιδιαίτερα σε υποδομές και τεχνολογικό εξοπλισμό. Στο σύνολό τους έχουν περιορίσει δραστικά το προσωπικό τους, και ιδιαίτερα το εποχιακό.
Σύστημα logistics
Όσον αφορά τις κύριες λειτουργικές περιοχές του συστήματος logistics, τα αποτελέσματα –ανά περιοχή– είναι τα εξής:
* Προμήθειες: Οι δύο μεγαλύτερες επιπτώσεις που εντοπίστηκαν από τα στελέχη είναι η επιθυμία των εταιρειών να έχουν στρατηγικούς προμηθευτές και η έλλειψη φαινομένων κλίμακας. Συνεπώς, η προμηθευτική βάση μειώνεται, η αναζήτηση του καλύτερου προμηθευτή γίνεται με μεγαλύτερη αυστηρότητα και σχολαστικότητα, όπως και η συνεχή παρακολούθηση της χρηματοοικονομικής του κατάστασης, ενώ δημιουργούνται μακροχρόνιες και «πιο στενές» σχέσεις. Πιο στενές σχέσεις που θα επιτρέπουν την από κοινού προσπάθεια σχεδίασης και εισαγωγής νέων προϊόντων και υπηρεσιών στην αγορά και επίσης το διαμοιρασμό του ρίσκου. Επίσης, η τάση ανεύρεσης φθηνών προμηθευτών από την Ασία (Κίνα, Ινδία, Μαλαισία κλπ.) θα παραμείνει ανοδική. Και σε αυτή την περίπτωση, όμως, αναζητούνται τρόποι στενότερης συνεργασίας με τους προμηθευτές των περιοχών αυτών, και φυσικά τρόποι αντιμετώπισης του προβλήματος των μεγάλων αποστάσεων και των χρόνων ανταπόκρισης ανεφοδιασμού. Παράλληλα, αρχίζει να σημειώνεται η λεγόμενη «ανάστροφη παγκοσμιοποίηση», κατά την οποία μεγάλες πολυεθνικές επιχειρήσεις αρχίζουν να μετακινούνται πιο κοντά στις αγορές της δυτικής Ευρώπης, δημιουργώντας αποθηκευτικά κέντρα στις χώρες της ανατολικής Ευρώπης. Αυτό ενισχύεται από το γεγονός ότι παρουσιάζουν ασφαλέστερο οικονομικό περιβάλλον και φυσικά βρίσκονται εγγύτερα στις αγορές με τη μεγαλύτερη ζήτηση, επιτρέποντας την καλύτερη διαχείριση αποθεμάτων που αναλύεται παρακάτω.
* Διαχείριση αποθεμάτων: Η επικράτηση της φιλοσοφίας έλξης στη διαχείριση αποθεμάτων με στόχο τη δραστική μείωση των επιπέδων και του αντίστοιχου κόστους διαχείρισής τους αποτελεί τη σημαντικότερη επίπτωση της οικονομικής ύφεσης. Η παραγωγή και η διαχείριση των αποθεμάτων γίνεται με βάση τον πελάτη και όχι τη διατήρηση αποθεμάτων ασφαλείας. Αυτό ενισχύεται από το γεγονός ότι το δυναμικό και ευμετάβλητο περιβάλλον, καθώς και η παγκοσμιοποιημένη αγορά, δεν επιτρέπουν ένα ασφαλές και αξιόπιστο σχεδιασμό και πρόβλεψη της ζήτησης.
* Αποθήκευση: Με την υιοθέτηση της φιλοσοφίας έλξης, τη δραστική μείωση των αποθεμάτων και της ύπαρξης στενών σχέσεων με τους προμηθευτές που υποστηρίζει πρακτικές just-in-time, είναι λογικό να παρατηρείται αύξηση συχνότητας παραλαβών που οδηγεί στην παραλαβή λιγότερων εμπορευμάτων ανά παραγγελία. Οι εργαζόμενοι της αποθήκης εργάζονται περισσότερες ώρες, με αποτέλεσμα να μειώνεται η παραγωγικότητα της αποθήκης, ιδιαίτερα σε ώρες αιχμής.
Υπάρχουν ευκαιρίες;
Παρ’ όλα αυτά, γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι η ύφεση στο παγκόσμιο οικονομικό περιβάλλον δύναται υπό προϋποθέσεις να δημιουργήσει σημαντικές επιχειρηματικές ευκαιρίες στο μέλλον. Σημαντικό ρόλο στην επίτευξη ενός νέου οικονομικού κύκλου για το παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον μπορούν να διαδραματίσουν οι κλάδοι των logistics και της εφοδιαστικής αλυσίδας, καθώς αποτελούν διαχρονικά μοχλούς ανάπτυξης των τοπικών και των διεθνών αγορών. Για την επιτυχία όμως του παραπάνω στόχου θα πρέπει να αποφευχθούν λάθη και παραλείψεις του παρελθόντος, καθώς επίσης θα πρέπει να γίνει στροφή σε νέες πρακτικές, οι οποίες εξασφαλίζουν τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων που δρουν στους συγκεκριμένους κλάδους.
Πηγή: http://www.logistics-management.gr/news/391
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου