Στο 17% της παγκόσμιας χωρητικότητας ο ελληνόκτητος στόλος. Στην 7η θέση η ελληνική σημαία

Παρά την ύφεση, την υπερπροσφορά χωρητικότητας, την ασταθή ναυλαγορά, τη μειωμένη πρόσβαση στην τραπεζική χρηματοδότηση, το 2014 ο ελληνόκτητος στόλος αυξήθηκε σε χωρητικότητα (dwt) και ελάχιστα μειώθηκε σε αριθμό πλοίων, σύμφωνα με την Ετήσια Έκθεση 2014 - 2015 της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών.

Ειδικότερα, στα τέλη του 2014, το ελληνικό νηολόγιο αριθμούσε 798 πλοία (χωρητικότητας άνω των 1.000 gt) που ισοδυναμούσαν με 42.237.574 gt1 .

Η ελληνόκτητη ναυτιλία παρέμεινε στην πρώτη θέση διεθνώς.  Ο ελληνόκτητος στόλος αριθμούσε 3.885 πλοία (άνω των 1.000 gt) με 284,77 εκατομμύρια dwt, αντιπροσωπεύοντας το 17% της παγκόσμιας χωρητικότητας σε dwt2 .

Η ελληνική σημαία κατέχει την έβδομη θέση στη διεθνή κατάταξη (σε dwt) και τη δεύτερη στην ΕΕ (σε gt).

Ο ελληνόκτητος στόλος υπό σημαίες κρατών μελών της ΕΕ αντιπροσωπεύει το 46,48% της κοινοτικής χωρητικότητας (σε dwt).

Επιπροσθέτως, οι Έλληνες πλοιοκτήτες ελέγχουν το 26,49% του παγκόσμιου στόλου δεξαμενοπλοίων (αργού πετρελαίου), το 18,82% του παγκόσμιου στόλου φορτηγών μεταφοράς φορτίων χύδην σε χωρητικότητα dwt και το 14,28% του παγκόσμιου στόλου πλοίων μεταφοράς χημικών/παραγώγων πετρελαίου σε χωρητικότητα dwt (εξαιρουμένων των υπό ναυπήγηση πλοίων).

Η συνεισφορά της ναυτιλίας στο ΑΕΠ

Η ελληνική ναυτιλιακή κοινότητα, όπως υπογραμμίζεται στην έκθεση της ΕΕΕ, συνεισέφερε στην οικονομία της χώρας, με αύξηση κατά 9,04% του ναυτιλιακού συναλλάγματος και συμφωνία προαιρετικής εισφοράς 420 εκατομμυρίων ευρώ που κατανέμονται στα έτη 2013-2016.

Επιπροσθέτως, από το 2013 επιβάλλεται ο ελληνικός φόρος χωρητικότητας επί πλοίων ξένης σημαίας που λειτουργούν/διαχειρίζονται από γραφεία εγκατεστημένα στην Ελλάδα (μετά από αφαίρεση της ενδεχόμενης πληρωμής φορολογίας των ανωτέρω πλοίων στη χώρα της σημαίας τους).

Ο φόρος υπολογίζεται επί τη βάσει των ίδιων κριτηρίων, τιμών και κλιμάκων που εφαρμόζονται στα πλοία ελληνικής σημαίας.

«Σε εθνικό επίπεδο, με την οικονομική κρίση στη χώρα μας να συνεχίζεται, το φθινόπωρο του 2014 ολοκληρώθηκε με αρκετή καθυστέρηση – όχι λόγω δικής μας υπαιτιότητας – η διαδικασία για την υλοποίηση της εθελοντικής συνεισφοράς της ναυτιλίας στα δημοσιονομικά έσοδα της χώρας, μέσω του διπλασιασμού της φορολογίας των πλοίων υπό ελληνική και ξένη σημαία που έχουν διαχειριστική έδρα στην Ελλάδα.

Ειδικότερα, η Βουλή των Ελλήνων επικύρωσε την 1η Οκτωβρίου 2014, με σχετικό Νόμο τη συμφωνία της ναυτιλιακής μας κοινότητας με το Κράτος, μια νομοθετική πράξη ιστορικής σημασίας, αφού στην αιτιολογική της έκθεση αναγνωρίζεται το θεσμικό πλαίσιο του τομέα μας, ο πυρήνας του οποίου κατοχυρώνεται από το 1975 στο Ελληνικό Σύνταγμα.

Ο καθολικός και άμεσος τρόπος με τον οποίο ανταποκρίθηκε το συντριπτικό ποσοστό της ελληνικής ναυτιλιακής κοινότητας, καλύπτοντας πλήρως τους εισπρακτικούς στόχους για το πρώτο φορολογικό έτος, απέδειξε έμπρακτα την αποφασιστικότητα του κλάδου να στηρίξει την πατρίδα στη δύσκολη οικονομική συγκυρία που βιώνει, αλλά και τη σύμπνοια και τη συλλογικότητα των αποφάσεων που τον χαρακτηρίζουν», επισημαίνει η ΕΕΕ.

Η εξέλιξη αυτή είχε ως αποτέλεσμα μια σημαντική αύξηση των φορολογικών εσόδων του ελληνικού κράτους. Τα μέτρα αυτά ισοδυναμούν με οκταπλάσια και πλέον αύξηση των φορολογικών εσόδων της Ελλάδας από τη ναυτιλία, πέραν των ουσιαστικών και αναντικατάστατων συνεισφορών στην ελληνική οικονομία, σύμφωνα με την Ενωση. 

Είναι αξιοσημείωτο ότι το σύστημα φόρου χωρητικότητος αποτελεί παγκόσμιο σύστημα φορολογίας της ναυτιλίας και εφαρμόζεται από τα μεγαλύτερα ναυτιλιακά και άλλα κράτη. Δεν πρόκειται για ιδιαίτερη κατηγορία φόρου αλλά για εναλλακτικό τρόπο υπολογισμού των φορολογικών υποχρεώσεων των ναυτιλιακών εταιρειών. Συνεπώς, η Ελλάδα δεν αποτελεί κατά κανένα τρόπο εξαίρεση επί του θέματος.

Ασαφείς οι προοπτικές για τον κλάδο

Οι προοπτικές για το επόμενο διάστημα, σύμφωνα με την ΕΕΕ, είναι ασαφείς, λόγω της συνεχιζόμενης ανισορροπίας μεταξύ προσφοράς και ζήτησης που εντείνεται συνεχώς εξαιτίας της σταδιακής εισόδου νέας πλεονάζουσας χωρητικότητας, αλλά και της αβεβαιότητας ως προς το ρυθμό ανάπτυξης του δια θαλάσσης μεταφορικού όγκου του παγκόσμιου εμπορίου.

Το 2014 η ναυτιλία επηρεάστηκε από μια σειρά γεωπολιτικών κρίσεων ανά την υφήλιο (π.χ. η ουκρανική κρίση, οι κυρώσεις κατά της Συρίας, Λιβύης και Ιράν), την πτώση της τιμής του πετρελαίου, την εκδήλωση του ιού Έμπολα, το άνοιγμα της τρίτης σειράς locks της Διώρυγας του Παναμά, την απαγόρευση εξαγωγής από την Ινδονησία των ακατέργαστων μεταλλευμάτων, τη δημιουργία δεύτερης Διώρυγας του Σουέζ, το άνοιγμα της Αρκτικής οδού, τις ναυτιλιακές συμμαχίες-συγχωνεύσεις και νέες μορφές επιχειρηματικών συνεργασιών.

Όλα αυτά τα γεγονότα επηρέασαν θετικά ή αρνητικά τα πλοία μεταφοράς στερεών και υγρών χύδην φορτίων και τα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων. Σε γενικές γραμμές, η ναυτιλιακή αγορά θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως υποτονική.

Από τις πολλαπλές προκλήσεις που αντιμετώπισε η παγκόσμια ναυτιλία, οι σοβαρότερες ήταν η υπερπροσφορά χωρητικότητας και οι πολύ χαμηλές τιμές ναύλων στον τομέα των φορτηγών πλοίων. Η κατάρρευση που μπορούσε να είχε λήξει το 2014, τώρα φαίνεται να επεκτείνεται μέχρι το 2017 ή ακόμη και το 2018, εκτός εάν μειωθεί σημαντικά η πλεονάζουσα χωρητικότητα και η παγκόσμια ανάπτυξη ανακτήσει δυνάμεις ώστε να δημιουργηθεί ισορροπία.

Επιπλέον, και παρά το γεγονός ότι λίγες μεγάλες τράπεζες μπήκαν στη χρηματοδότηση της ναυτιλίας, το 2014 διαπιστώθηκε περαιτέρω έξοδος των ευρωπαϊκών και αμερικανικών τραπεζών ενώ τα κριτήρια δανεισμού έχουν καταστεί αυστηρότερα και οδηγούν σε στροφή προς την ασιατική χρηματοδότηση και σε μετοχικά funds και hedge funds.

Περαιτέρω πιέσεις στο κόστος της ναυτιλίας θα πρέπει να αναμένονται από το αυξανόμενο κόστος κανονιστικών παρεμβάσεων όσον αφορά στις εκπομπές θείου και τη διαχείριση θαλάσσιου έρματος ως αποτέλεσμα των «φιλόδοξων νομοθεσιών» που υιοθετήθηκαν χωρίς επαρκή εξακρίβωση της βιωσιμότητάς τους.

Ολόκληρη η έκθεση της ΕΕΕ στο επισυναπτόμενο αρχείο. 

Πηγή: http://www.metaforespress.gr/naftilia/item/11748-sto-17-tis-pagkosmias-xoritikotitas-o-ellinoktitos-stolos-stin-7i-thesi-i-elliniki-simaia.html